plaatsen van knooppunten van solidariteit
Stadswijken in de 19de eeuwse gordel functioneren als plaatsen van aankomst, waar migranten aankomen en gestaag de ladder opklimmen. De aanwezigheid op dergelijke ‘plaatsen’ in de wijk is voor Samenlevingsopbouw cruciaal, wil de sector een rol spelen in de opwaartse klim van kwetsbare groepen bewoners. Een reeks van projecten zoals stadstuintjes, ontmoetingsplaatsen, een brede schoolproject, en allerhande ‘doe-activiteiten’ spelen een cruciale rol als laagdrempelige praktijken waardoor mensen samenkomen, een netwerk met anderen vormen, en met andere diensten en mogelijkheden in de wijk en de stad. Door de nadruk op die projecten en plaatsen als ‘knooppunten van solidariteit’ willen we ruimte bieden voor nieuwe sporen in het zoeken naar het collectief verenigen van burgers van onderuit. Onze blik op kwetsbare bewoners en migratiebuurten is positief en legt de nadruk op hun ‘kunnen en willen’.
‘Knooppunten van solidariteit’ zijn dus hefbomen die ver voorbij traditionele ideeën van sociale cohesie gaan of de contacthypothese, waarbij het voldoende lijkt om mensen samen te brengen om hen te versterken, of sociale mix waarbij de kwetsbare bewoners een betere toekomst worden toegedicht door het binnenbrengen van sociaal kapitaal van betere middenklassengroepen. Samenlevingsopbouw hanteert die plaatsen en praktijken als “knooppunten van solidariteit” om vervolgens met hen samen verder te bouwen aan een andere leefomgeving, een andere buurt, een andere stad, en misschien een stukje een andere wereld. Knooppunten van solidariteit worden traag maar gestaag “netwerken van sociale stijging”. Projecten worden namelijk gebruikt als laagdrempelige vertrekpunten van waaruit we netwerken bouwen met andere beleidsdomeinen zoals wonen, werken, ruimtelijk beleid, maar ook politiek. Op die manier trachten we vanuit ‘de knooppunten van solidariteit’ en uitdijende ‘netwerken van sociale stijging’, mensen grip op hun omgeving en toekomst te geven. Met andere woorden, die netwerken dienen als hefbomen om sociale grondrechten op de agenda te zetten. Denk maar aan hoe “de Site” functioneert als een vertrekpunt voor stadslandbouw. Maar, daar stopt het niet. Van daaruit worden allerlei nieuwe “spin off’s” opgezet om mensen zichzelf individueel of als groep te laten ontplooien: het sociaal-artistieke naaiatelier “made by oya”, het alternatieve geldsysteem “de Torekes”, het buurtrestaurant “Toreke”, alsook andere inspraakgerichte trajecten vloeien voort uit het initiële project. Op die manier wordt er van onderuit gewerkt aan een positief verhaal over “de stad als emancipatiemachine”, niet over de hoofden van burgers heen, met mét hen, door hen, en voor hén.Lees hier de volledige publicatie.